Green Velo

W leżącym na Szlaku Bursztynowym Opatowie dawne czasy pozostawiły wiele cennych pamiątek. Najcenniejszym zabytkiem miasteczka jest pamiętająca okres romański kolegiata pw. św. Marcina. Świątynia słynie z renesansowego nagrobku Szydłowieckich, ozdobionego płaskorzeźbą z brązu zwaną Lamentem Opatowskim. Nieopodal kościoła zlokalizowane jest stare miasto, gdzie można zobaczyć gmach renesansowego ratusza z przełomu XVI/XVII w. Pod kamienicami, wykorzystując dawne piwnice kupieckie, turystom udostępniono Podziemną Trasę Turystyczną o długości 335 m. Zwiedzając Opatów, nie można też ominąć klasztoru Bernardynów założonego w XV w. z barokowym kościołem Wniebowzięcia NMP.

Początki Opatowa pozostają do dziś niewyjaśnioną zagadką. Prace wykopaliskowe wskazują, że wczesny Opatów (zwany Żmigrodem) znajdował się na wzgórzu przy dzisiejszym klasztorze OO. Bernardynów. W pobliżu znajdują się tu dwa wzgórza: Zamczysko i rozleglejsze – Grodzisko. Jan Długosz w Liber Benficiorum wspomina o opatowskim zamku, który wówczas już był w stanie ruiny. Od 1232 r. Opatów przechodzi na własność biskupów lubuskich. Na początku XIV w. bp lubuski Stefan II przeniósł miasto na teren obok kolegiaty św. Marcina, zdecydowanie dogodniejszy dla rozbudowy. Tak powstało Nowe Miasto, nazwane w dokumencie Łokietka z 1328 r. „oppidium Magnum Oppathov”. Tragiczny w dziejach Opatowa był rok 1502, kiedy to najazd Tatarów doprowadził do prawie całkowitego zniszczenia zabudowy i wyludnienia okolicy. To skłoniło biskupów lubuskich do sprzedania miasta w 1514 r. Krzysztofowi Szydłowieckiemu, który je odbudował i ufortyfikował murami miejskimi i czterema bramami: Krakowską, Sandomierską, Lubelską i Warszawską. Ta ostatnia istnieje do dziś.

W Opatowie warto obejrzeć: wspomnianą Bramę Warszawską, kolegiatę św. Marcina z licznymi pozostałościami romańskimi i płaskorzeźbą zwaną „lamentem opatowskim”, przedstawiającą rozpacz po śmierci kanclerza Krzysztofa Szydłowieckiego, kościół i klasztor bernardynów oraz rynek z ratuszem i pomnikiem upamiętniającym śmierć pułkownika Ludwika „Topora” Zwierzdowskiego. Był on jednym z dowódców oddziałów powstańczych podczas powstania styczniowego. Podczas drugiej bitwy o Opatów oddziały powstańcze poniosły klęskę i musiały wycofać się z miasta. Ludwik Zwierzdowski, ranny podczas walki, ukrywał się w majątku Kosowice. Kiedy w chłopskim przebraniu wyruszył na poszukiwanie gen. Hauke Bosaka, został zatrzymany przez Kozaków i przewieziony do Opatowa. Tam rozpoznano go i skazano na śmierć. W rynku znajduje się wejście do Podziemnej  Trasy Turystycznej, która powstała z połączenia piwnic pracowicie przez lata budowanych w skale lessowej przez opatowskich kupców.

Podziemna trasa turystyczna w Opatowie
plac Obrońców Pokoju 18
27-500 Opatów
tel. +48 506 789 486
https://www.facebook.com/PodziemiaOpatowskie/

Kolegiata św. Marcina z Tour w Opatowie
ul. S. „Grota” Roweckiego 8
27-500 Opatów
tel./fax. 15 868 27 64
www.kolegiataopatow.sandomierz.opoka.org.pl