Green Velo

Niezbyt długi (43 km) szlak w formie pętli, prowadzący z Hajnówki do wsi Topiło, ukrytej w południowej części Puszczy Białowieskiej. Trasa łatwa, doskonale oznakowana, prowadząca głównie przez lasy. Biegnie dobrymi drogami leśnymi i asfaltowymi. Poza Hajnówką praktycznie wolna od samochodów. Doskonała propozycja na rodzinną wycieczkę rowerową, dostępna dla każdego rowerzysty.

Ogólny przebieg szlaku: Hajnówka, Urząd Miasta (0,0 km) - Topiło (22,1 km) - Orzeszkowo (33,1 km) - Hajnówka (42,6 km).

Szlak rozpoczyna się w Hajnówce, przy Urzędzie Miasta. Obok znajduje się pomnik żubra - króla Puszczy Białowieskiej. Trasa prowadzi na południe, przecina szlak Green Velo na ulicy Armii Krajowej i kieruje się w stronę stacji turystycznej kolejki wąskotorowej. Kiedyś użytkowana dla potrzeb wywozu drewna, obecnie stanowi atrakcję turystyczną. Obok cmentarza prawosławnego szlak biegnie w stronę Białowieży, lecz szybko skręca na południe, by klucząc leśnymi duktami doprowadzić nas co ukrytej wśród lasów wsi Topiło. Jadąc tam, kilkukrotnie skręcamy o 90 stopni, gdyż układ dróg w lesie jest prostopadły, zgodnie z zasadami gospodarki leśnej. Jadąc przez ten fragment kompleksu leśnego zobaczyć możemy, jak niewiele pozostało z dawnej, pierwotnej puszczy. Ta część stanowi las gospodarczy, sadzony w większości ręką człowieka. Jadąc szlakiem, kilkukrotnie możemy jednak napotkać rezerwaty przyrody, stanowiące niewielkie, naturalne fragmenty puszczy, porośnięte starodrzewem. Są to schronienia wielu gatunków zwierząt, w tym rzadkich ptaków i ssaków.
W miarę, jak oddalamy się od Hajnówki, teren staje się bardziej podmokły. Wśród rozległych mokradeł i licznych strumieni ukryty jest cel naszej wyprawy - niewielka wieś Topiło. Jej nazwa pochodzi właśnie od bagien, otaczających osadę. Była ona dawniej ważnym punktem gospodarczym, gromadzono tu drewno z wycinanych lasów oraz przygotowywano je do spławu. Później wybudowano w Topile leśną kolejkę wąskotorową, której wagoniki wywoziły drewno do Hajnówki i dalej, na eksport. Zachowała się do dzisiaj dawna stacyjka, a sama miejscowość wraz z drewnianą zabudową przetrwała jako relikt poprzedniej epoki.
Po odpoczynku i obejrzeniu mini-skansenu kolejowego należy kontynuować podróż szlakiem, który od tego miejsca zawraca w stronę Hajnówki. W połowie dalszej trasy opuszczamy na kilka kilometrów puszczę, docierając do dużej, położonej na jej skraju wsi Orzeszkowo. Tam zobaczyć można drewnianą cerkiew, a szlak ponownie zagłębia się w puszczy, prowadząc z powrotem pod urząd miasta w Hajnówce.

Atrakcje na szlaku:

1. Hajnówka - zabytki sakralne, kolejka wąskotorowa

2. Puszcza Białowieska

3. Topiło - skansen kolejki, śródleśna osada

4. Orzeszkowo - cerkiew.

Szlak w całości przejezdny dla roweru z sakwami / przyczepką rowerową. Szlak poprowadzony wyłącznie po drogach wyłączonych z ruchu pojazdów lub po drogach lokalnych o małym i bardzo małym natężeniu ruchu pojazdów, brak niebezpiecznych skrzyżowań. Szlak szczególnie polecany dla rodzin z dziećmi i przyczepek dziecięcych. Szlak o charakterze rekreacyjnym. Szlak o szczególnych walorach przyrodniczych.